Aesculus - Paardenkastanje

Veel paardenkastanjes bereiken een hoge leeftijd; er zijn zelfs exemplaren van ruim 400 jaar oud bekend (Zetting, Moselle, Frankrijk). De boom is dan ook prachtig als solitair in parken, plantsoenen, op pleinen en landgoederen en de kroon werpt door de dichte vertakking veel schaduw. De Aesculus stelt nauwelijks eisen aan de bodem, maar op een klei- of leemhoudende grond groeien deze bomen wel het beste. Veelal wortelen ze oppervlakkig en sommige soorten verdragen verharding daarom slecht. De bloemen vormen een bron van nectar en de boom is dan ook van grote waarde als drachtboom voor bijen en hommels.

Soorten en kenmerken van de Aesculus

Het bekendst is de imposante Aesculus hippocastanum (Witte paardenkastanje), die ook het vaakst in Nederland voorkomt. Alles aan deze boom is indrukwekkend; zijn hoogte (tot wel 30 m), kroonbreedte (tot ruim 20 m), dikke twijgen van 2 cm en ook het 5-7 tallige donkergroene blad haalt vaak makkelijk 20 cm in doorsnede. De bloemen verschijnen rond juni. De boom is in de winter goed herkenbaar aan het hoefijzervormige bladlitteken aan de takken en grote kleverige bruine knoppen. Enige verharding kan de Aesculus hippocastanum prima verdragen, maar hij voelt zich niet prettig tussen het asfalt. Een boom die beslist aandacht en ruimte vraagt.

Wat kleiner blijft de Aesculus hippocastanum ‘Baumannii’. Deze boom valt bovendien op door de dubbele bloemen. Vanwege zijn formaat, lange bloei en het feit dat deze cultivar geen vruchten maakt, is het een geschiktere soort voor aanplant langs bijvoorbeeld lanen en straten.

De Aesculus x carnea (Rode paardenkastanje) lijkt in verschijning sterk op de witte paardenkastanje. Behalve dat deze soort bloeit met een roze-rode bloemkleur, zijn er meer verschillen; zo blijft de Aesculus x carnea met 15-20 m wat kleiner en groeit ook langzamer. De knoppen zijn ook niet zo kleverig als die van de Aesculus hippocastanum en ook de vruchten zijn minder stekelig. De cultivar Aesculus x carnea ‘Briotii’ is in bloem wat donkerroder van kleur en ook de bladeren zijn bij de aanzet wat rood.

De Aesculus indica is vrijwel net zo indrukwekkend als de Aesculus hippocastanum. Bij deze boom hangen de takken echter minder af en staan juist schuin omhoog gericht. De eindstandige bloempluimen zijn geel of rood gevlekt en daarna prijken er eivormige, stekelloze vruchten aan de takken. Hoewel hij wat minder winterhard is dan de hippocastanum is het een gezonde soort die het liefst wat vocht in de bodem prefereert. Beslist een fraaie boom om toe te passen.

Een wat lossere kroon heeft de Aesculus flava, (Gele Pavia, Amerikaanse paardenkastanje) die voorkomt als inheemse soort in Noord-Amerika. Deze telt 15-18 m en heeft 5 - soms 7- tallig donker/blauwgroen blad. Rond juni verschijnen de niet al te opvallende lichtgele bloemen die een roze zweem over zich hebben. De boom stelt weinig eisen aan zijn standplaats en kan ook goed worden toegepast in stedelijk gebied. De vruchten zijn echter wel giftig.

Er zijn ook Aesculus soorten die beduidend minder groot worden, zoals de Aesculus 'Digitata' (6-8 m), Aesculus × arnoldiana (4-6m) en de Aesculus glabra 'April Wine' (5 m) met dieprode uitloop van het blad. Een iets hogere, maar opvallende verschijning is ook de Aesculus Laciniata. Bij deze 10-12 m hoge soort vallen vooral de bladeren op; deze zijn smal en diep ingesneden, wat een luchtig - soms grillig - ogende kroon oplevert. Het is een vruchtloze cultivar met nauwelijks opvallende bloemen, hij moet het dus echt van zijn blad hebben. Kan behalve als hoogstam ook als halfstam boom worden aangeplant.

Paardenkastanje als meerstammige boom

Behalve als hoogstam boom worden een aantal soorten van de Aesculus ook als meerstammige boom aangeboden. Deze zijn zeer geschikt om toe te passen in natuurlijke beplantingsconcepten voor parken en groenstroken en zijn uiteraard ook fraai als accentboom in strakkere tuinontwerpen. Meerstammige varianten hebben al op jonge leeftijd een wat vollere kroon, wat dus snel veel aangename schaduw oplevert. 

De Aesculus soorten we via onze kwekerij als meerstammige boom leveren, zijn onder andere de Aesculus hippocastanum, Aesculus pavia, Aesculus ×carnea en Aesculus parviflora. Ook de Aesculus × neglecta 'Autumn Fire' is door zijn opvallend rode herfstkleur erg de moeite waard. 

Paardenkastanje planten en verzorgen

Wij adviseren de Aesculus soorten die wij uit volle grond leveren, aan te planten in de periode dat de boom in rust is - van half november tot eind april. Lees ook onze uitgebreide aanplantinstructies waarin het correct plaatsen en verankeren van bomen stap voor stap wordt uitgelegd, inclusief de nazorg. 

De meeste Aesculus soorten vragen aardig wat ruimte door de omvang van hun wortelgestel, stam en brede kroon. Ook verdragen een paar soorten verharding slecht. Daarbij zijn de vruchtvormende bomen ook minder geschikt voor aanplant bij straten vanwege de overlast van de vallende kastanjes. 

Om de natuurlijke vorm van de boom te behouden is snoeien van de Aesculus in principe niet nodig. Indien nodig wordt het uitgevoerd bij het opkronen van jonge bomen. Bij oudere exemplaren adviseren we om alleen te snoeien als de grootte, vorm en conditie van de boom erom vraagt. Over het algemeen betreft dat dan het terugsnoeien van te lange, zware, kruisende of zieke takken. Of snoei gevormde wortelopslag en grondscheuten terug. Snoei zeker ook niet meer dan 20% van de kroon per jaar weg. 

In principe is de periode oktober tot midden december geschikt voor het snoeien van de Aesculus. Of snoei in de zomermaanden voor een snelle wonddichting. De Aesculus hippocastanum snoeien we eigenlijk niet meer in het vroege voorjaar, maar uiterlijk eind december, vanwege de al vroeg opkomende sapstroom en kans op bloeden. 

Aesculus soorten kopen

Behalve groenprofessionals kunnen ook particulieren bij onze kwekerij een bestelling voor bomen plaatsen. De Aesculus soorten die wij kweken, leveren wij uitsluitend uit de volle grond en zijn verkrijgbaar vanaf half november tot medio april. Voorzien van een stevige, doorwortelde kluit, betreft het uitsluitend kwaliteitsbomen die zich snel op hun nieuwe standplaats zullen aanpassen. De maten van onze hoogstambomen beginnen met een grootformaat omtrek van 18/20 en de meerstammige exemplaren zijn – indien op voorraad – in verschillende hoogtematen te leveren. 

Is de gewenste maat of soort Aesculus niet op voorraad, neem dan contact met ons verkoopteam op voor de mogelijkheden of geschikte alternatieven. 

Behalve dat we bomen leveren, adviseren we ook graag over de juiste groeiplaats en condities, kunnen meer vertellen over de juiste verankering en bieden hulp bij geconstateerde problemen zoals achterblijvende groei. Wij hebben gespecialiseerde ETW-ers in dienst die ter plaatse onderzoek en aanbevelingen kunnen doen.