Carpinus - Haagbeuk

Soorten en kenmerken van de Carpinus

De gewone haagbeuk, de Carpinus Betulus, is bij ons het bekendst. Dit is ook de soort die voor hagen en vormsnoei wordt gebruikt. Om gesnoeid is het echter een boom die 15-20 m kan halen en ook zeer oud kan worden; een leeftijd van 200 jaar is niet ongebruikelijk. Kenmerkend is het compacte, robuuste silhouet met dicht vertakte kroon die naar eirond en later rond neigt. Daardoor vraagt deze boom beslist wat ruimte en komt het beste tot zijn recht in een park of flinke groenstrook. Het jonge blad loopt frisgroen uit, de bloei is onopvallend, maar de vruchtkatjes zijn aardig decoratief. Het blad zal alleen in de rustperiode aan de takken blijven hangen bij regelmatige snoei. Afgevallen blad is wel een uitstekende groenbemester, wat geldt voor alle Carpinus soorten.

Cultivars die wel goed langs lanen of straten kunnen worden toegepast, zijn de Carpinus betulus ‘Fastigiata’ en de Carpinus betulus ‘Frans Fontaine’. Hierbij reikt de ‘Fastigiata’ zeker het hoogst met 15-18 m en ontwikkelt zich met een vrij rechte stam en compacte piramidale tot eivormige kroon. Deze boom wordt erg gewaardeerd door zijn frisgroene uitloop en goudgele bladverkleuring als de herfst zich aankondigt. Een stuk smaller blijft de ‘Frans Fontaine’. Deze zal bij een hoogte van 10 m niet breder worden dan ongeveer 3 m. De boom ontwikkelt alleen mannelijke bloemen en draagt dus geen vruchtjes. De Carpinus betulus ‘Lucas’ is gelijkend, maar heeft wat dikkere twijgen en is daardoor meer architectonisch in uitstraling. Bijzonder is ook is dat het verdorde blad in de winter vrij lang blijft hangen.

Een andere bekende cultivar is de Carpinus betulus ‘Columnaris’. Deze blijft nog wat lager, maar door zijn langzame groei en compacte verschijningsvorm is deze zeer geschikt om als solitair of in een groep toe te passen.

De Carpinus betulus ‘Pendula’ is een treurvorm van de haagbeuk. Deze boom wordt nog niet zo vaak toegepast binnen tuinen en openbare groenstroken, maar kan zeker een mooi accent geven binnen een beplantingsplan. Het is een geënte boom die ca. 4 m hoog wordt en zich met een brede bolvormige parasolkroon verder ontwikkelt. Zeer fraai in het najaar als de hele boom zich hult in een dikke mantel van goudgeel herfstblad. 

Een sierlijke Aziatische soort is de Carpinus japonica. Deze Japanse haagbeuk toont een vaasvormige groei en wordt ca 8 - 15 m hoog. Opvallend is dat het blad wat smaller blijft en roodachtig uitloopt. Ook de grote trossen vruchtjes zijn zeer decoratief, deze hebben namelijk grote gelijkenis met de bellen van de hopplant. De Carpinus polyneura, ook van Aziatische oorsprong, heeft meer overhangende dunne twijgen die zich vormen tot een meer afgeplatte, bolvormige kroon. Deze traag groeiende cultivar verdraagt echter geen droogte. Wat dat betreft is de Carpinus turczaninowii (Koreaanse haagbeuk, 6-8 m ) wat sterker en minder kieskeurig en kan door zijn compactere groei ook goed in een kleinere of middelgrote tuin worden aangeplant. 

Hoewel alle Carpinus soorten in de herfst geel verkleuren, is de Carpinus caroliniana 'Red Fall' een uitzondering; de bladeren worden in het najaar fraai oranje-rood. Deze Amerikaanse cultivar heeft een onregelmatige kroon en de schors heeft vaak een blauwige glans. Aangevuld door de sierlijke schubachtige katjes, maakt dit een boom die beslist fraai is als solitair in een border of park. 

Carpinus als meerstammige boom

De Carpinus ontwikkelt zich van nature als struikvorm, daarom zijn de meeste soorten in verschillende hoogtes als meerstammige boom leverbaar. Behalve geplant als haag of windsingel, is een vanaf de grond vertakte Carpinus beslist decoratief als solitair. Een aantal Carpinus soorten worden bij ons ook opgeknipt gekweekt waardoor er accent wordt gelegd op de vaak fraai gevormde stam. Bovendien kan met deze exemplaren binnen een modern groenconcept eenvoudig doorzicht en transparantie worden gecreëerd.

Onze lager blijvende Carpinus soorten zijn in meerstammige vorm ook prima geschikt voor kleine tot middelgrote tuinen, zoals de Carpinus coreana. Omdat een Carpinus zich makkelijk laat snoeien, is deze boom eenvoudig in toom te houden zonder dat hij zijn sierwaarde zal verliezen. Bij een aantal soorten stimuleert dit zelfs het langer vasthouden van het verdorde blad. 

Soorten die we meerstammig aanbieden zijn o.a. Carpinus betulus, Carpinus polyneura, Carpinus turczaninowii en de oude kweekvorm Carpinus betulus ‘Quercifolia’: een 10-12 m hoge cultivar die langzaam en vaak laag vertakt uitgroeit. Het onregelmatig gelobde, ingesneden blad maakt deze boom vooral bijzonder. 

Carpinus planten en verzorgen

De Carpinus stelt nauwelijks bodemeisen en kan vrijwel elke standplaats goed verdragen. Leemhoudende grond heeft echter wel de voorkeur. De aanplant van deze boom is het beste uit te voeren in het najaar, wanneer de boom in vegetatierust is en de bodemtemperatuur nog relatief warm. In die omstandigheden zal de boom het beste aanslaan. 

Voor het aanplanten van de Carpinus verwijzen we graag naar onze algemene aanplantinstructies voor bomen. Daarin vermelden we ook op welke manier onze grootformaat hoogstam bomen het beste zijn te verankeren en hoe de watergift na aanplant de eerste tijd doeltreffend kan worden uitgevoerd. Een goede groei kan verder worden gestimuleerd door speciale aanplantgrond in het plantgat te verwerken. 

Hoewel de Carpinus een boom is die vlot weer uitloopt na snoei, valt deze boom wel binnen de groep ABC-bomen - samen met de Acer en Betula. Dat betekent dat de Carpinus niet in de winter en het vroege voorjaar gesnoeid dient te worden vanwege de kans op bloeden, wat de boom verzwakt. Juli tot oktober, als de boom in blad staat, is dan ook de beste snoeitijd. Het snoeien van de Carpinus bestaat voornamelijk uit begeleidingssnoei bij opkronen, het wegnemen van takken om de boom in proportie te houden en het weghalen van zieke of schurende, kruisende takken. 

Carpinus kopen

Als specialist in het kweken van volwassen en grootformaat bomen, leveren wij uitsluitend bomen uit de volle grond. Onze leveringen vinden daarom alleen plaats tijdens de natuurlijke rustperiode van de bomen, die loopt van medio november tot en met april. De bomen kunnen wel het hele jaar door worden gereserveerd en worden tot de uitlevering door ons vastgehouden. Onze klanten kunnen rekenen op stevige, gezonde bomen met een goed ontwikkelde, doorwortelde kluit, die bij de juiste aanplantomstandigheden vlot zullen aanslaan. 

Doorgaans beginnen de te bestellen Carpinus soorten bij een stamomtrek van 18-20 en wij leveren uitsluitend grootformaat meerstammige en struikvormige Carpinus exemplaren die al dan niet zijn opgeknipt. Is een bepaalde maat niet bij ons op voorraad of zijn er specifieke wensen voor een bepaalde vorm of vertakking? Neem dan contact op met ons verkoopteam voor onze oplossingen in maatwerk. Ook is het mogelijk onze kwekerij te bezoeken om zelf een bepaalde boom uit te zoeken en te reserveren. Uiteraard leveren we ook alle materialen voor het stevig en veilig verankeren van de bomen. 

Met 80 jaar vakkennis over bomen denken wij graag mee. Bijvoorbeeld over gewenste vergroening en verduurzaming van steden in de huidige tijd van klimaatverandering. Ook als oppervlaktes beperkt zijn of verharding nauwelijks kan wijken, zijn er vaak nog allerlei mogelijkheden voor de aanplant van bomen. Verder kunnen we via ons team van ETT’s (European Tree Technicians) en ETW’s (European Tree Workers) ook de nazorg op locatie regelen als er sprake is van groeiproblemen of veranderende omstandigheden rond de standplaats van de aangeplante bomen.